Σάββατο 29 Δεκεμβρίου 2012

Happily ever after?


Έχοντας πει ήδη λίγα πράγματα για την ιστορία του μικρού καραβιού σήμερα θα μιλήσουμε για παραμύθια. Βασικά θα μιλήσουμε για άσχημα τέλη σε παραμύθια. Έτσι, να 'ναι λίγο ενδιαφέρον.

Όσο διαβάζετε τα παρακάτω επιβάλλεται να ακούτε αυτό το κομμάτι.



Ας αρχίσουμε με την Μικρή Γοργόνα. Στην εκδοχή του Disney η Μικρή Γοργόνα έχοντας βγάλει πόδια και έχοντας πάρει πίσω την φωνή της παντρεύεται τον βασιλιά. Παρένθεση. Η μελωδία που τραγουδάει η Άριελ μου θυμίζει το Nude των Radiohead. Κλείνει η παρένθεση. Στον αυθεντικό μύθο όμως, η Μικρή γοργόνα δεν παντρεύεται τον πρίγκιπα. Εκείνος προτιμάει μια άλλη πριγκίπισσα. Μετά της δίνεται ένα μαχαίρι για να τον σκοτώσει αλλά αυτή επιλέγει να πέσει στην θάλασσα και να γίνει ένα με τον αφρό. Ωραία δεν αρχίσαμε;


Συνεχίζουμε με την Κοκκινοσκουφίτσα. Εδώ υπάρχουν πολλές εκδοχές. Αυτή που λέγεται συνήθως είναι ότι ο Λύκος τρώει την γιαγιά και την Κοκκινοσκουφίτσα και ενώ κοιμάται, ένας κυνηγός τις βγάζει από την κοιλιά του και τον σκοτώνει ή στο ακόμα πιο ανάλαφρο τέλος δεν τον σκοτώνει αλλά τον γεμίζει με πέτρες. Η "αληθινή" ιστορία βέβαια σταματάει πιο νωρίς. Δεν υπάρχει ούτε κυνηγός αλλά ούτε και γιαγιά. Δηλαδή υπάρχει αλλά δεν εμφανίζεται. Η κοκκινοσκουφίτσα ρωτάει τον λύκο για το πως θα πάει στην γιαγιά της (λες και ξέρει ο λύκος, τι χαζό κορίτσι!) και εκείνος λίγο αργότερα την τρώει με το μήνυμα της ιστορίας να είναι απλό. Μη μιλάς σε αγνώστους. Ξέρω δεν μείνατε ευχαριστημένοι. Γι' αυτό θα σας πω και κάποιες άλλες εκδοχές. Μία εκδοχή λέει ότι ενώ ο λύκος έφαγε την γιαγιά, χρησιμοποίησε τα εντόσθια της για να φτιάξει ξανά την κλειδαριά στην πόρτα. Μετά ήρθε η Κοκκινοσκουφίτσα και επειδή πεινούσε, ο Λύκος ως γιαγιά της, της πρόσφερε να φάει. Της έδωσε λοιπόν ρύζι (τα δόντια της), κρέας (τα σαγόνια της) και να πιει κρασί (το αίμα της). Στη συνέχεια η κοκκινοσκουφίτσα έβγαλε τα ρούχα της κάνοντας στριπτίζ (ΓΙΑ ΠΟΙΟ ΛΟΓΟ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΣΤΡΙΠΤΙΖ ΣΤΗΝ ΓΙΑΓΙΑ ΣΟΥ;), ξάπλωσε στο κρεβάτι με τον λύκο και τότε κατάλαβε ότι δεν είναι η γιαγιά της και έτρεξε να φύγει. Φυσικά την έφαγε.


Συνεχίζουμε με ένα ακόμα παραμύθι των αδελφών Γκριμ (δεν ξέρω που την βρίσκουν τόση κακία μέσα τους), τον Αυλητή του Χαμελίν. Η σύγχρονη ιστορία λέει πως συμφώνησε με ένα χωριό να διώξει όλους τους αρουραίους με τον μαγικό του αυλό έναντι πληρωμής. Τελικά διώχνει τους αρουραίους αλλά οι χωρικοί δεν πληρώνουν, γι' αυτό διώχνει και τα παιδιά που μετά τα επιστρέφει αφού οι χωρικοί του έδωσαν τα χρήματα. Στην ορίτζιναλ εκδοχή τα παιδιά δεν σώζονται αλλά πνίγονται στη θάλασσα όλα εκτός ενός αγοριού ανάπηρου. Μελετητές μάλιστα λένε ότι υπάρχουν και  υποδηλώσεις παιδοφιλίας σε αυτό το παραμύθι.


Η αγαπημένη μου ιστορία όσον αφορά το σκοτεινό τέλος είναι μάλλον αυτή της Ωραίας Κοιμωμένης. Στην διασκευή η Ωραία Κοιμωμένη τρυπάει το δάχτυλό της, κοιμάται για πόσα χρόνια και στο τέλος που ο πρίγκιπας την φιλάει, αυτή ξυπνάει. Στην αρχική εκδοχή όμως δεν γίνεται έτσι. Ο πρίγκιπας βλέποντας την πριγκίπισσα να κοιμάται, τι άλλο να κάνει; Την βιάζει. Αυτή μένει έγκυος και  9 μήνες μετά ενώ ακόμα κοιμάται γεννάει δύο παιδιά. Τελικά ξυπνάει γιατί το ένα μωρό πιπίλιζε το δάχτυλο της και έβγαλε το κομμάτι λιναριού που την κρατούσε στον ύπνο.


Επόμενο παραμύθι που θα ασχοληθούμε είναι αυτό με τον Χάνσελ και την Γκρέτελ. Τα δυο παιδιά εφόσον οι γονείς τους τα εγκατέλειψαν γιατί δεν είχαν να τα ταΐσουν, καταλήγουν σε ένα σπίτι με γλυκά, εκεί η κακιά μάγισσα είναι έτοιμη να τα φάει αλλά αυτά δραπετεύουν ρίχνοντας τη στη φωτιά και γυρίζουν σπίτι με πολλά γλυκά για να ζήσουν μόνο με τον πατέρα τους καθώς η μητέρα πέθανε από τις τύψεις της εγκατάλειψης. Στην πρώτη γαλλική εκδοχή αντί για κακιά μάγισσα έχουμε διάβολο. Τα παιδιά πάνε να τον ξεγελάσουν αλλά αυτός το καταλαβαίνει και φέρνει έναν τρίποδα πριονίσματος για να τα σφάξει. Τα παιδιά προσποιούνται πως δεν ξέρουν πώς να κάτσουν γι' αυτό η γυναίκα του διαβόλου πάει να τους δείξει. Τότε τα παιδιά τής κόβουν το κεφάλι και γλιτώνουν. Σε άλλες γερμανικές εκδοχές που έχουμε την κακιά μάγισσα, αυτή στο τέλος τρώει τα παιδιά.


Συνεχίζουμε με ένα από τα χειρότερα για μένα παραμύθια, που (δεν) κρύβει πολύ μίσος: την Σταχτοπούτα. Στην μοντέρνα εκδοχή είναι φυσικά καλύτερο. Δείχνει και η Σταχτοπούτα την ανωτερότητα της. Ο μύθος είναι πολύ παλιός όμως με ρίζες από την αρχαία Ελλάδα ως "Ροδόπις" και αρχαία Κίνα ως "Yeh-Hsien". Έτσι σε άλλες πιο σκοτεινές εκδοχές δείχνει και το πόσο εκδικητική είναι. Στην ιστορία των αδερφών Γκριμ οι αδερφές της Σταχτοπούτας κόβουν τα δάχτυλα τους για να χωρέσουν στο γοβάκι ύστερα από εντολή της μητριάς και όλα αυτά με πολύ λεπτομερή περιγραφή. Ενώ σε άλλες εκδοχές ο πρίγκιπας το καταλαβαίνει από το αίμα, σε αυτή των Γκριμ του το λένε δύο περιστέρια που αργότερα βγάζουν τα μάτια των αδελφών και καταλήγουν τυφλές ζητιάνες. Επίσης στην ιστορία των Γκριμ δεν είναι νεράιδα αυτή που την μεταμορφώνει αλλά ένα δέντρο που φύτρωσε στον τάφο της πραγματικής της μητέρας και ποτιζόταν από τα δάκρυα της Σταχτοπούτας.



Πάμε στην ιστορία της Χιονάτης. Ο Ντίσνευ ευτυχώς από τη μία έκρυψε πολλά πράγματα σχετικά με τις πρώτες εκδοχές. Από την άλλη όμως, στην ταινία του έχει κάποιες από τις πιο τρομακτικές σκηνές που βλέπουν τα μικρά παιδιά όπως την μεταμόρφωση της βασίλισσας σε κακάσχημη γριά που αργότερα πέφτει από τον γκρεμό μέσα στην καταιγίδα. Στην κανονική εκδοχή η βασίλισσα δεν ζητάει την καρδιά της Χιονάτης αλλά το συκώτι της και τα εντόσθια της για να τα φάει για βραδινό! Επίσης η Χιονάτη δεν ξυπνάει από μαγικό φιλί αλλά από τα τραντάγματα που νιώθει καθώς ο πρίγκιπας την κουβαλάει με το άλογο του στο κάστρο του για να κάνει σεξ μαζί της. Οι πηγές μου δεν διευκρίνισαν αν κατάλαβε ότι είναι ζωντανή ή είναι νεκρόφιλος αλλά λένε κάτι πιο αστείο. Η Χιονάτη στην αρχή της ιστορίας είναι 7 χρονών οπότε το πολύ να μεγάλωσε δύο χρόνια άρα ο πρίγκιπας εκτός αν είναι δεκάχρονος είναι σίγουρα παιδόφιλος. Τέλος υπάρχουν εκδοχές που η κακιά βασίλισσα βασανίζεται και την αναγκάζουν να φορέσει κάτι κόκκινα καυτά μαγικά παπούτσια που την κάνουν να χορέψει μέχρι θανάτου κάτι που θυμίζει και την παρακάτω ιστορία.



Την ιστορία του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν με τα κόκκινα παπούτσια. Το κορίτσι φοράει τα παπούτσια παρότι της είπαν να μην τα βάλει και αυτά την κάνουν να χορεύει τόσο πολύ που δεν μπορεί να το ελέγξει για να τα βγάλει. Φεύγει από το χωριό, πηγαίνει στο δάσος χορεύοντας ασταμάτητα και αφού έχει αρχίσει να εξαντλείται και να κλαίει λέει σε έναν ξυλοκόπο να την γλιτώσει. Αυτός της κόβει τα πόδια και τα πόδια φεύγουν χορεύοντας στα κόκκινα παπούτσια. Δεν πιστεύω να πιστέψατε πως το κορίτσι έζησε μετά καλά έστω χωρίς πόδια. Όταν γύρισε στο χωριό προσευχήθηκε στον Θεό να την πάει κοντά στου γονείς της γιατί ήταν και ορφανή και πέθανε. Κάτι σαν το τέλος από το Κοριτσάκι με τα σπίρτα που πέθανε ορφανή μέσα στο κρύο.


Και μιας και είπα παραμύθια που και στις τελευταίες τους εκδόσεις είναι αρκετά φρικτά πάμε στην ιστορία του Πιστού Ιωάννη. Αναφέρεται σε έναν υπηρέτη, τον Ιωάννη, ο οποίος είχε αναλάβει τη φύλαξη και την προστασία με κάθε τρόπο ενός βασιλιά, ακόμα και αν χρειαζόταν να δώσει τη ζωή του. Σε κάποια φάση ο πιστός Ιωάννης γίνεται θύμα μιας κατάρας, και μετατρέπεται σε πέτρα. Ο βασιλιάς οδύρεται για τον χαμό του και φωνάζει πως θα έκανε τα πάντα για να τον έφερνε ξανά πίσω. Τότε η πέτρα λέει στον βασιλιά "Μπορείς αν θέλεις, αρκεί να θυσιάσεις ό,τι πολυτιμότερο έχεις.". Ο βασιλιάς δέχεται, και η πέτρα του λέει πως πρέπει να κόψει με τα ίδια του τα χέρια τα κεφάλια των παιδιών του και να αλείψει την πέτρα με το αίμα τους. Ο βασιλιάς αποκεφαλίζει τα παιδιά του και πασαλείβει με το αίμα τους την πέτρα, η οποία ζωντανεύει και μετατρέπεται ξανά στον πιστό Ιωάννη! Τελικά τα παιδιά ζωντανεύουν ξανά κι αυτά με τη σειρά τους, και έζησαν αυτοί καλά, ενώ εμείς έχουμε μείνει με το στόμα ανοιχτό ύστερα από τέτοιο λουτρό αίματος!


Για το τέλος άφησα ένα παραμύθι που η αναθεωρημένη εκδοχή δεν το κάνει να το λες καλό μιας και λέγεται...κρατηθείτε...Το κορίτσι χωρίς χέρια. Στην νέα εκδοχή ο διάβολος προσφέρει σε έναν άντρα πλούτο με αντάλλαγμα να του δώσει ότι βρίσκεται πίσω από τον μύλο του. Ο άντρας νομίζοντας ότι είναι μια μηλιά δέχεται αλλά τελικά ήταν η κόρη του. Ο διάβολος προσπαθεί να την πάρει αλλά δεν μπορεί επειδή είναι ιδιαίτερα αγνή γι' αυτό και απειλεί ότι θα πάρει τον πατέρα εκτός αν η κόρη αφήσει τον πατέρα να της κόψει τα χέρια. Έτσι και γίνεται. Σκεφτείτε τώρα ότι αυτή είναι η νέα εκδοχή. Σε παλιότερες έχουμε την κόρη να κόβει μόνη της τα χέρια της για να σταματήσει ο αδερφός της να θέλει να την βιάσει ή τον πατέρα να της τα κόβει επειδή αυτή αρνείται να κάνει σεξ μαζί του.



Φυσικά δεν είναι τα μόνα παραμύθια που έχουν άσχημο τέλος στις παλιές εκδοχές (Ραπουνζέλ, Χρυσομαλλούσα, Ψεύτης Βοσκός) ή και στις τελευταίες τους (Μολυβένιος Στρατιώτης) αλλά διάλεξα τα πιο πικάντικα και λεπτομερή.

Όλα αυτά τα παραμύθια πάντως έχουν κάποιο ηθικό δίδαγμα. Για παράδειγμα το παραμύθι του Χάνσελ και της Γκρέτελ αποτελούσε καταγγελία για τις κοινωνικές δομές της εποχής: Τα παιδιά εγκαταλείπονται στο δάσος από τους ίδιους τους γονείς τους, λόγω του υποσιτισμού. Φυσικά όμως δεν γίνεται να λες τέτοια πράγματα στα παιδιά.

Κάτι άλλο που αξίζει αναφοράς είναι ότι στα περισσότερα παραμύθια οι καλοί είχαν ξανθά μαλλιά και οι κακοί μαύρα. Αυτό συναντάται κυρίως γιατί τα παραμύθια είναι γερμανικά και αυστριακά και έδειχναν ως καλό τον εαυτό τους. Ένα πολύ καλό παράδειγμα επίσης είναι αυτό της Στρουμφίτας που την φτιάχνει ο Δρακουμέλ μελαχρινή για να κατασκοπεύσει τα Στρουμφάκια και ύστερα ο Μπάμπα-Στρουμφ όταν την κάνει καλή γίνεται ξανθιά. Παρένθεση. Πολλοί πιστεύουν ότι τα Στρουμφάκια λέγονται κανονικά Σμερφς. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Σμερφς λέγονται στα αγγλικά. Στα βελγικά (γαλλικά) λέγονται κανονικά Στρουμφς. Κλείνει η παρένθεση. Πλέον που υπάρχουν παραμύθια και ταινίες για περισσότερους λαούς (Μουλάν, Ποκαχόντας, Ηρακλής) έχουμε φυσικά και μελαχρινούς καλούς ήρωες αλλά πάλι δυσκολευόμαστε λίγο να βρούμε ξανθούς κακούς.

Πιστεύω πως ήταν πολύ ενδιαφέρον το σημερινό ποστ. Κλείνω με μια αγαπημένη μου φράση

Τα παραμύθια είναι για να κοιμούνται τα παιδιά και να ξυπνάνε οι μεγάλοι.


*πηγή το google με αναζήτηση gruesome fairy tales origin και το φονικό κουνέλι για την ιστορία του πιστού Ιωάννη.

4 σχόλια:

  1. Πολυ ενδιαφερον ποστ.. Συμφωνω με την τελικη φραση και μ ' αρεσει παρα πολυ η τυπισα που τραγουδαει..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Βασικά είναι άντρας που συμπεριφέρεται σαν γυναίκα. Δεν είναι ούτε γκέι, ούτε τραβεστί. Νομίζω ο σωστός όρος είναι transgender.

      Διαγραφή
  2. Χοπ χοπ χοπ...! Αυτός είναι ο ήχος του χοροπηδητού μου ενώ εισέρχομαι στο blog σου! Γειά σου Γιώτα Τρελοκομείο, μου αρέσει το όνομα σου και μου αρέσει που έκανες αναφορά σε μένα - σε μία από τις πηγές του κακού δηλαδή! :P

    Το θέμα με τα παραμύθια ανέκαθεν με συγκινούσε, αυτή η σκοτεινή τους διάσταση και πόσο ηθοπλαστικά μπορούν να γίνουν. Όπως σωστά γράφεις στο τέλος: είναι για να κοιμούνται τα παιδιά και να ξυπνάνε οι μεγάλοι....

    Κατα τ' άλλα μου έλυσες ένα προαιώνιο ερώτημα μου σχετικά με τα Στρουμφ και το όνομα τους, η αλήθεια είναι πως δεν ήμουν ποτέ 100% σίγουρος, ωστόσο τώρα που το λες βγάζει απόλυτο νόημα....

    Αυτά τα ολίγα. Καλώς σε βρήκα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Α, α, και κάτι ακόμα. Ό,τι πρέπει για μουσική υπόκρουση οι Sopor Aeternus ε. Είχα κάνει πέρυσι μια σχετική εκπομπή για την σκοτεινή πλευρά των παραμυθιών και οι Sopor ανήκαν ασφαλώς στο playlist....

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Το blog του Simigdaleniou είναι τέλειο.